Rogów Opolski - Przewodnik po historii i okolicy - Mirosława Koćwin, Janusz Koćwin

Ze wstępu [fragmenty] :

Rogów Opolski, niewielka miejscowość w powiecie krapkowickim, ma już za sobą 700 lat udokumentowanego istnienia. Przez ten czas wiele wody upłynęło w Odrze, zmieniały się granice, przemijali władcy, rządy, feudałowie, a wieś i jej mieszkańcy trwali na miejscu, przetrzymując wszystkie przeciwności losu. Świadczą o tym nazwiska, i te odnajdywane w starych dokumentach, i te dzisiejsze, zmienione, jednak nie na tyle, by nie można było rozpoznać ich zamierzchłego słowiańskiego rdzenia. Kamienna chrzcielnica, obecna w kościele, służy od wielu stuleci okolicznym mieszkańcom, będąc świad­kiem początku każdego z nich.
Takich symbolicznych, ważnych miejsc i przedmiotów nagromadziło się tutaj wiele, lecz nie dla każdego mają one to samo znaczenie.
Ponadto szara codzienność często nie pozwala zwrócić na nie należytej uwagi.
Aby więc ocalić od zapomnienia minione wieki i to wszystko, co realnie przyniosły, przybliżamy ich historię...

Dzięki życzliwości mieszkańców Rogowa, Gwoździe i Posiłku oraz przychylności innych osób, mogliśmy dotrzeć do informacji dotych­czas przechowywanych w szufladach oraz w głębokich zakamarkach pamięci. Jesteśmy wdzięczni tym wszystkim, którzy wspomogli nas w poszukiwaniach i udostępnili materiał faktograficzno-ikonograficzny...

Z książki :

Położenie miejscowości.

Rogów Opolski leży na 50° 31' szerokości geograficznej północnej oraz na 17° 55' długości geograficznej wschodniej.
Od początku swego istnienia znalazł się w bardzo korzystnym położeniu komunikacyjnym.
W starożytności biegł tędy szlak bursztynowy, a i w następnych wiekach międzynarodowe znaczenie drogi nie zmalało.
Miejscowość leży przy starej drodze Opole - Krapkowice - Koźle - Racibórz.
Istniejący tu bród umożliwiał przekroczenie Odry w kierunku na Strzelce Opolskie.
Odległość z Rogowa do Opola, stolicy województwa, wynosi ok. 23 km a do Krapkowic, miasta i ośrodka władzy powiatowej, jest zaledwie 6 km. Od wschodu tereny wsi ogranicza Odra, natomiast od zachodu droga szybkiego ruchu nr 45, w pobliżu której znajduje się Posiłek. Odgałęzienie tej drogi łączy Posiłek z Rogowem.
Z autostrady A-4, przebiegającej północnym skrajem Rogowa, wykonano dogodne zjazdy prowadzące do Opola i przez Gwoździce do Krapkowic.

Nazwy i ich pochodzenie

Pierwsza pisana wzmianka o Rogowie pochodzi z 1305 r. W Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis możemy przeczytać: Item in Rogau decima more polanico, consuevit solvere V marcas (zwyczajowo z Rogowa dziesięciny według prawa polskiego należy się pięć marek). Wspomniana Księga uposażeń biskupów wrocławskich znana jest z dziewiętnastowiecznego niemieckiego odpisu. Zapewne bardziej zbli­żona do pierwotnej jest nazwa Rogów, występująca w spisanym po łacinie dokumencie z 1339 r. W 1359 i 1493 r. ponownie pojawia się postać Rogau, a w latach 1393 i 1420 zastosowano pisownię Rogaw.
Na mapach z lat: 1736, 1748, 1749, 1797 i 1808 Rogów występuje pod nazwą Roge. Od 1818 r. powraca się do pisow­ni Rogau.
Ta forma pozostała i okazała się na tyle zniemczona, że w 1936 r. hitlerowska administracja jej nie zmieniła.
Prawidłowo pisana polska nazwa, to znaczy Rogów podawana jest przez Knie w Alphabetisch-statistisch-topographische Übersicht der Dörfer, Flecken, Städte wydanym w 1845 r. Bez względu na to, jaka była oficjalna nazwa wsi, miejscowa ludność używała nazwy Rogów lub Rogi. W rozmowach z mieszkańcami tę drugą postać jeszcze dziś można spotkać.
Po II wojnie świato­wej miejscowości przywrócono słowiańską nazwę Rogów z bardzo potrzebnym przymiotnikiem Opolski.
Pozwala on jednoznacznie usytuować wieś na mapie Polski, na której bez trudu można znaleźć kilkanaście miejscowości o takiej nazwie...

SPIS TREŚCI :

Wstęp

Położenie miejscowości

Nazwy i ich pochodzenie

Zobacz to sam
Trasa podstawowa
Trasa dodatkowa nr 1
Trasa dodatkowa nr 2

Klimat i gleby

Problem Odry

Archeologia

Mieszkańcy i ich sytuacja
Przed reformą rolną
Od reformy rolnej do I wojny światowej
Od pierwszej wojny światowej do dziś

Z historii rogowskiego kościoła

Szkoła
Szkoła w Rogowie Opolskim
Szkoła w Gwoździcach

Ochotnicza Straż Pożarna

Właściciele zamku i majątku
Herby Haugwitzów

Bibliografia