Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych

Fragment wprowadzenia :

" ... od kilku lat narasta zainteresowanie właśnie niemiecką przeszłością Ziem Zachodnich i Północnych oraz polskim stosunkiem do niemieckiej spuścizny kulturowej. Nie jest to sprawa tylko wąskich elit (...).
Zjawisko to ma zdecydowanie szerszy wymiar społeczny. Najlepiej o tym świadczą bardzo pozytywne reakcje na stałe i okresowe wystawy obrazujące niemiecką historię, niemiecką kulturę na Ziemiach Zachodnich i Północnych.
W wielu muzeach powstały lub powstają stałe ekspozycje poświęcone dziejom regionu i miasta, które całkowicie zrywają z obskurnym programem: dział archeologiczny ukazujący starą warstwę słowiańską, potem duża luka chronologiczna i na koniec historia po II wojnie światowej.
Nareszcie pojawia się niemiecka warstwa kulturowa (historyczna) i naturalnie zmienia się obraz czasów PRL.
(...) Przed Niemcami i Polakami wyrastają nowe zadania, które wymagają odrzucenia bagażu niedobrej przeszłości. Od Niemców należy oczekiwać pielęgnowania wschodniej tradycji na tej samej zasadzie, jak Polacy powinni pielęgnować tradycję związaną z własnymi kresami wschodnimi.
Byłoby jednak bardzo źle, gdyby w obu wypadkach oznaczało to przemilczenie niewygodnych aspektów przeszłości".


SPIS TREŚCI :

WPROWADZENIE

I. PRZESZŁOŚĆ I TERAŹNIEJSZOŚĆ

Zbigniew Mazur — Albumy o Ziemiach Zachodnich i Północnych

Grażyna Humeńczuk — Aktualizacja bitwy legnickiej (1241)

Wiesław Lesiuk — Polsko-niemiecka wystawa "Przebudź się, serce moje, i pomyśl"

II. TRADYCJA LOKALNA

Marek Chwistek — Kamienna kronika we Wschowie

Władysław Korcz — "Schönaichianum" - gimnazjum w Bytomiu Odrzańskim

Przemysław Wiater — Kolonia artystyczna w Szklarskiej Porębie

III. OSWAJANIE KRAJOBRAZU KULTUROWEGO

Dariusz Rymar — Pogranicze santockie na przełomie epok

Zbigniew Czarnuch — Oswajanie krajobrazu. Polscy osadnicy w dorzeczu dolnej Warty

Andrzej Brencz — Oswajanie niemieckiego dziedzictwa kulturowego. Z badań etnologicznych na Środkowym Nadodrzu

IV. ZABYTKI

Stanisław Kowalski — O badaniach architektonicznych na Środkowym Nadodrzu

Jan Muszyński — Z doświadczeń w służbie konserwatorskiej

Maria Rutowska — Kilka dokumentów z lat czterdziestych

V. POMNIKI

Zbigniew Mazur — Między ratuszem, kościołem i cmentarzem

Danuta Berlińska — Symbole trudnej historii Śląska Opolskiego

VI. NAZEWNICTWO

Maria Wagińska-Marzec — Ustalanie nazw miejscowości na Ziemiach Zachodnich i Północnych

Monika Choroś, Łucja Jarczak — Niemieckie elementy w śląskich nazwach miejscowych

Wiesław Myszkiewicz — Ulice Zielonej Góry

VII. W PROZIE I CZYTANKACH SZKOLNYCH

Maria Wagińska-Marzec — Ziemie Zachodnie i Północne w podręcznikach do nauczania języka polskiego

Piotr Kraszewski — Obraz Ziem Zachodnich i Północnych w prozie Eugeniusza Paukszty

VIII. NIEMCY WOBEC DZIEDZICTWA

Maria Tomczak — Przesiedleńcy wobec wyzwań lat dziewięćdziesiątych (polityka i kultura )


Autorzy

Indeks nazw geograficznych

Zusammenfassung