Oliviera Clément reinterpretacja teologii. Studium dogmatyczno-ekumeniczne - Ks. DARIUSZ S. KLEJNOWSKI-RÓŻYCKI

Z obwoluty :

„Wiemy gdzie jest serce Kościoła: w Ewangelii i Eucharystii. Nie zna­my jednakże granic jego promieniowania, ponieważ Eucharystia zostaje ofiarowana «za życie świata». Nie ma źdźbła trawy, które nie wyrastałoby w Kościele, nie ma konstelacji gwiezdnej, która nie krążyłaby w nim, wokół drzewa krzyża - nowego drzewa życia, ośrodka świata.
Nie ma ani jednego człowieka, pozostającego w niepojętym związku z Ojcem, który go stwarza, z Chrystusem, homo maximus, z Tchnieniem dającym wszelkie życie. Nie ma ani jednego człowieka nie pragnącego dobra, nie drżącego przed pięknem i nie uświadamiającego sobie wielkiej tajemnicy w ob­liczu miłości i śmierci".

(O. Clément)


Niniejsza praca ukazuje nowatorskie podejście jednego z naj­większych współczesnych autorów prawosławia do podstawo­wych problemów teologii.
Olivier Clément na nowo podejmuje rzeczową krytykę oraz sugeruje konstruktywne rozwiązania dla takich pytań jak: Czy można mówić w chrześcijaństwie o teo­logii Ziemi? Do jakiego stopnia związek człowieka z kosmosem jest propozycją filozofii Dalekiego Wschodu i czy może być także podjęty przez teologię chrześcijańską? Czy jest możliwe w chrześcijaństwie wypracowanie koncepcji podkreślającej jedność człowieka z uniwersum bez ryzyka popadnięcia w azjatyckie systemy religijne depersonalizujące człowieka? Skąd wzięło się dawne przekonanie, że cielesność dla chrześcijanina jest czymś grzesznym? W jaki sposób odkryć wartość ludzkiej cielesności? Czy można mówić o duchowości ciała? Jaka wizja człowieka pozwala wyważyć pragnienia zjednoczenia z innymi ludźmi, ale tak, aby nie zatracić swej osobowości, swej indywidualności? Czy chrześcijaństwo może w atrakcyjny sposób zaproponować wizję zbawienia? Czy dalekowschodni Budda nie jest atrakcyj­niejszą propozycją zbawienia dla współczesnego człowieka niż Ukrzyżowany? Gdzie istnieje miejsce, w którym można złożyć na­dzieję na rozwiązanie powyższych pytań? Czy Eucharystia może być tym miejscem nadziei? A jeśli tak, to w jaki sposób?

Olivier Clément (1921-2009), pisarz, poeta, jeden z najwybitniejszych współczesnych teologów, nazywany „słońcem prawosławia". Urodzony w ateistycznej rodzinie w Cevennes na południu Francji, nawrócił się na Chrystusa w wieku 30 lat po długich poszukiwaniach i studiach ateizmu, marksizmu, filozofii i duchowości azjatyckich. Pod wpływem lektur Mikołaja Bierdiajewa i Włodzimierza Łosskiego, których stał się uczniem i przyjacielem, odkrył głębię my­śli chrześcijańskich Ojców Kościoła Wschodu i otrzymał chrzest w Koś­ciele prawosławnym w parafii Patriarchatu Moskwy w Paryżu. Jako historyk długie lata uczył w Liceum Ludwika Wielkiego w Paryżu. Jako profesor na Instytucie teologii prawosławnej (Instytut Świętego Sergiu­sza) stał się jednym z najbardziej sza­nowanych i inspirujqcych świadków prawosławia na Zachodzie. Autor ok. 30 monografii i ok. 500 artykułów po­święconych historii, myśli i życiu Koś­cioła prawosławnego oraz spotkaniu prawosławia z chrześcijaństwem za­chodnim, religiami niechrześcijański­mi i z mentalnością współczesną.


Ks. dr Dariusz Klejnowski-Różycki, ur. 1972 w Zabrzu, muzyk instrumentalista, ikonopisarz, adiunkt w Katedrze Teologii Dogmatycznej Wydziału Te­ologicznego Uniwersytetu Opolskie­go, wykłada gł. chrystologię, chry­stologię chińską, sakramentologię, protologię, teologię, technologię i estetykę ikony, ikonopisarstwo (ka­noniczne malarstwo ikon) oraz teo­logię azjatycką. Jest rektorem Szkoły Ikonopisarskiej „Pantokrator" w Za­brzu.
Święcenia prezbiteratu przyjął w 1998. Po dwuletniej pracy jako wi­kary, nauczyciel religii i duszpasterz akademicki (1998-2000) w Gliwicach odbył studia specjalistyczne na KUL, gdzie uzyskał licencjat w zakresie teologii dogmatycznej.
Był stypendystą Ministra Spraw Zagranicznych Fran­cji, studiował teologię dogmatycz­ną w Paryżu (2002-2004) na l'Institut Catholique de Paris. Równolegle studiował na prawosławnym l'Institut de Saint Serge de Paris u Oliviera Clément oraz w Szkole Ikonograficz­nej w Wersalu u prof. Egona Sendlera SJ a także podjął studia filologii chiń­skiej w Instytut Języków i Cywilizacji Azji Wschodniej na Uniwersytecie Paris 7 Denis Diderot. Po otrzymaniu stypendium naukowego kontynuo­wał sinologię w Chińskiej Republice Ludowej w Pekinie (2004-2005) i uzy­skał dyplom z j. chińskiego na Pekiń­skim Uniwersytecie Języka i Kultury.


SPIS TREŚCI :

WYKAZ SKRÓTÓW

BIBLIOGRAFIA

1. Literatura źródłowa

2. Opracowania

3. Literatura pomocnicza


WSTĘP

I. TEOLOGIA KOSMOSU — TEOLOGIĄ „SENSU ZIEMI"

1. Obecność elementów filozofii Dalekiego Wschodu w teologii kosmosu

2. Europejskie dziedzictwo teologii „sensu Ziemi"

3. Postulat stworzenia holistycznej wizji uniwersum


II. TEOLOGIA CZŁOWIEKA — „TEOPOETYKA CIAŁA"

1. Dalekowschodnia depersonalizacja człowieka

2. Zachodnia indywidualizacja osoby

3. Postulat odkrywania „duchowości ciała"


III. CHRYSTOLOGIA — NAUKA O „JEDYNEJ DRODZE ZBAWIENIA"

1. Potrzeba przekroczenia „Buddy z zamkniętymi oczami"

2. Potrzeba przekroczenia „zmarłego Ukrzyżowanego"

3. Postulat ponownego odkrycia Krzyża Zmartwychwstałego


IV. EKLEZJOLOGIA — TEOLOGIĄ „EUCHARYSTYCZNEJ NADZIEI"

1. Eklezjologiczne zamknięcie się Wschodu

2. Eklezjologiczne zamknięcie się Zachodu

3. Eucharystyczna nadzieja otwarcia się Kościołów


ZAKOŃCZENIE

RÉSUMÉ