Rzecznik prasowy. Kompetencje interpersonalne - wybrane problemy i zagrożenia - Ina Martela, Dariusz Rott

Ze Wstępu [obszerny fragment]:

Rzecznik prasowy to zawód wysokiego zaufania społecznego, wykonywany od długiego czasu nadal wymaga profesjonalizacji. W książce został poruszony temat kompetencji interpersonalnych jako jednego z najbardziej istotnych wyznaczników profesjonalnego rzecznictwa.
Celem naszego skryptu jest także przedstawienie potencjału, jaki niesie ze sobą posiadanie tychże kompetencji. W pierwszym rozdziale została scharakteryzowana funkcja rzecznika na przestrzeni zmieniającej się rzeczywistości, zarówno politycznie, jak i obyczajowo.
Opisano pierwsze przejawy rzecznictwa prasowego, a także problemy związane ze współczesnym rzecznictwem prasowym oraz perspektywy jego rozwoju.
Został poruszony problem public relations – jego powstanie i rozwój jako dziedziny bliskoznacznej, jeżeli nie równoznacznej w pewnym zakresie z rzecznictwem prasowym, a także problemy związane z „zadomowieniem” się tej profesji w Polsce, takie jak potrzeba niwelowania utartych schematów wytworzonych przez lata ustroju niedemokratycznego.
Rozdział drugi został poświęcony kompetencjom interpersonalnym, definicjom z różnych perspektyw naukowych oraz podziałowi. W tym fragmencie największy nacisk został położony na ważne w funkcjonowaniu rzecznika prasowego kształtowanie wizerunku (w tym autoprezentacji, sympatii i zaufaniu, networkingowi oraz budowaniu autorytetu), wywieranie wpływu (w tym asertywności, perswazji i umiejętnej obronie przed manipulacją) oraz komunikację niewerbalną jako podstawę umiejętności społecznych. Trzecia część skryptu omawia problemy i zagrożenia, jakie może, w toku wykonywania swoich obowiązków, napotkać rzecznik.
W tej części omówione zostały kwestie manipulowania otoczeniem, kłamstwa, niedopuszczalnego zarówno w tej profesji, jak i w każdym innym zawodzie, a ponadto elementy etyki oraz norm i zasad moralnych obowiązujących w pracy rzecznika prasowego. Innym problemem, z którego wystąpieniem każdy rzecznik musi się liczyć, są sytuacje kryzysowe.
Należy wiedzieć, jak sobie z nimi umiejętnie radzić, rozpoznać, a wręcz im zapobiec i skutecznie je wykorzystać. Tutaj także istotną rolę odgrywa rzecznik prasowy. Kolejne zagrożenie to zespół (syndrom) wypalenia zawodowego, który tę akurat grupę zawodową, o częstej ekspozycji w zakresie kontaktów interpersonalnych, bardzo często dotyka. Istotną kwestią są pomocne przy rozwiązaniu opisywanych problemów i zagrożeń właśnie kompetencje interpersonalne, które niejednokrotnie warunkują sukces w pracy rzecznika prasowego. Właśnie ten rodzaj umiejętności, tematycznie dominujący w całej pracy, to niezwykle ciekawy i, jak się okazuje, nie do końca odkryty obszar w pracy rzecznika. Stosunkowo nikły poziom kontroli rzecznictwa prasowego w Polsce nie warunkuje konieczności szkoleń czy treningów w tym zakresie, co skutkuje niejednokrotnie skrajną niekompetencją. Taka sytuacja nie służy zaś dobremu wizerunkowi rzecznika, jak i jego szefów.
Opinia publiczna ma w pamięci niezaradność czy próby manipulacji, stąd właśnie tak czasem niepochlebne opinie o sektorze public relations, jako nieudolnych kłamcach fabrykujących fakty.
Posiadanie umiejętności społecznych w dużym stopniu może ograniczyć wrogość dziennikarzy i opinii publicznej poprzez zdobycie zaufania i sympatii, skuteczną perswazję, aż do umiejętnej autoprezentacji warunkującej pozytywny wizerunek.
Rzecznik prasowy jest funkcją wymagającą specjalnego przygotowania, trudną w realizacji między innymi ze względu na stały kontakt z mediami i wymóg stałego informowania.
W tej pracy postawiona zostaje teza, iż kompetencje interpersonalne znacznie ułatwiają rolę rzecznika prasowego, co więcej, w połączeniu z pozostałymi kompetencjami przyczyniają się do osiągnięcia sukcesu w każdej inicjatywie, jaką realizuje rzecznik. Każdy z rozdziałów skryptu uzupełniony jest o zestaw pytań i poleceń kontrolnych.

Publikacja powstała, aby wypełnić dotkliwą lukę w piśmiennictwie naukowym. Skierowana jest do wszystkich, którzy kontaktują się z mediami i odpowiadają za obieg informacji.
Na szczególne podkreślenie zasługuje zaakcentowanie zagadnienia kompetencji interpersonalnych, kształtowania wizerunku (w tym autoprezentacji, sympatii i zaufania oraz budowaniu autorytetu), wywierania wpływu (asertywność, perswazja, umiejętna obrona przed manipulacją) oraz roli komunikacji niewerbalnej, także problemy i zagrożenia w pracy rzecznika (m.in. manipulowanie otoczeniem, kłamstwo, sytuacje kryzysowe oraz syndrom wypalenia zawodowego).
Nasz skrypt naukowy stanowi uzupełnienie wiedzy teoretycznej z zakresu PR i pokazuje jej praktyczne zastosowanie oraz wykorzystanie elementów PR skupione na komunikacji interpersonalnej i zarządzaniu informacją w celu stworzenia efektywnego modelu komunikowania. W krótki i przystępny, lecz kompleksowy sposób, przedstawia rolę i znaczenie komunikacji interpersonalnej, która jest niezbędna m.in. przy rozwiązywaniu problemów i zapobieganiu zagrożeniom.

Publikacja skierowana jest do studentów dziennikarstwa i komunikacji społecznej oraz zarządzania, zainteresowanych zagadnieniami komunikacji społecznej, a zwłaszcza rzecznictwa prasowego i PR (szczególnie media relations).
Odbiorcy tekstu to zwłaszcza studenci dziennikarstwa i komunikacji, filologii polskiej, zarządzania, politologii (zwłaszcza specjalności samorządowej) oraz innych nauk społecznych i studiów specjalistycznych (np. podyplomowych), uczestnicy szkoleń z zakresu dziennikarstwa, umiejętności społecznych, marketingu politycznego i PR, politycy różnych szczebli i samorządowcy, praktycy – menedżerowie, pracownicy działów PR i biur prasowych w firmach, instytucjach i organizacjach, ze szczególnym uwzględnieniem szkolnictwa wyższego i placówek edukacyjnych, a także ambitni uczniowie szkół ponadgimnazjalnych o profilu humanistycznym, dziennikarskim i menedżerskim – wszyscy, którzy zmuszeni są w swojej pracy zawodowej kontaktować się i współpracować z mediami oraz osoby zainteresowane kształtowaniem transparentności w społeczeństwie obywatelskim czy mechanizmami rywalizacji wyborczej w zakresie kształtowania wizerunku w mediach w czasie kampanii wyborczej.

Autorzy są wdzięczni recenzentom: Krzysztofowi Gajdce z Katedry Lingwistyki Kulturowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz Ladislavowi Volko z Uniwersytetu Św. Cyryla i Metodego w Trnavie za recenzje i wszystkie uwagi dotyczące pierwszej wersji tekstu. Dziękujemy Panu Wojciechowi Ziółkowskiemu za zgodę na nieodpłatne udostępnienie fotografii...


SPIS TREŚCI :

Wstęp

Rozdział 1
Charakterystyka funkcji rzecznika prasowego

1.1. Krótka historia rzecznictwa prasowego
1.2. Specyfika współczesnego rzecznictwa prasowego. Zarys problematyki

Rozdział 2
Kompetencje interpersonalne jako element warsztatu rzecznika prasowego

2.1. Kształtowanie wizerunku
2.2. Wywieranie wpływu
2.3. Komunikacja niewerbalna

Rozdział 3
Wybrane problemy i zagrożenia w sprawowaniu funkcji rzecznika prasowego

3.1. Manipulacja – problem etyki zawodowej i osobistej
3.2. Sytuacje kryzysowe
3.3. Zespół wypalenia zawodowego

Zakończenie
Bibliografia zalecanych tekstów
Resumé
Obsah
O autorach