Wojna i pamięć - STEFAN ZABIEROWSKI

Monografia Stefana Zabierowskiego wydana w serii: Studia o Kulturze powinna zainteresować nie tylko miłośników historii i literatury

Na okładce zamieszczono zdjęcie pt. Kawaleria, manewry 1932 w Mordach ze zbioru Janusza Przewłockiego


Z notatki wydawniczej :

Publikacja składa się z dwóch części. Pierwsza część zawiera rekonstrukcję przemian sposobu postrzegania Września 1939, ukształtowanego w narodowej pamięci Polaków za pośrednictwem dzieł sztuki i literatury. Autor starał się w tak ujętym obrazie Września wydobyć - za pomocą metody „słów-kluczy" - stałe elementy owego wizerunku, a także pokazać ich modyfikacje w latach 1939—1989 i wskazać różne przyczyny owych modyfikacji.

Druga część książki koncentruje się na wielu szczegółowych kwestiach - ideowych, moralnych, a także estetycznych - dotyczących kształtowania artystycznego obrazu wojny głównie na przykładzie pisarstwa Jana Józefa Szczepańskiego.

Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Aliny Brodzkiej-Wald :

Praca Stefana Zabierowskiego, rzetelna i napisana tak jasno, iż każdy czytelnik ją pojmie, czy będzie erudytą, czy laikiem, jest cenna, a dziś jest zwłaszcza potrzebna każdemu, kto pyta, kim jest.

Przygotowały te prace w równej mierze: wiedza o dokumentach oficjalnych i osobistych, znajomość obfitej historiografii, lektury esejów, powieści, opowiadań, reportaży i artykułów prasowych, wojennych i powojennych, jak też pełna świadomość roli ogniskowej tradycji Conradowskiej w twórczości całego „pokolenia wojennego", a już zwłaszcza szczególnego bohatera książki. Okaże się nim J.J. Szczepański; więź J.J. Szczepańskiego z Conradem, twórcą, który przeobraził prozę nowoczesną, a był w tym stąd i sobą, spadkobiercą i zarazem nowatorem w skali - dosłownie - światowej, to jedno z kilku ważnych ogniw, które spajają przemyślany tom studiów.

Rolę tego ogniwa odkrywamy w lekturze stopniowo.

SPIS TREŚCI :

Część pierwsza

SYMBOLE WRZEŚNIA

„Dnia pierwszego września, roku pamiętnego..." Symbole-klucze Września 1939 w literaturze polskiej

„Z lancami na czołgi"

„Czy warto umierać za Gdańsk?"

„Pchnięcie Polski nożem w plecy" (17 września 1939 w literaturze polskiej)

„Piąta kolumna"

„Szosa zaleszczycka"

Część druga

JAN JÓZEF SZCZEPAŃSKI

Klucze do Szczepańskiego

W kręgu Polskiej jesieni
— Nad rękopisem Polskiej jesieni
— Rzeczywistość historyczna w powieści
— Trojaki realizm Polskiej jesieni

Trzy czerwone róże - próba lektury

Opowieść o kolegach ze Śląska

Powstanie Warszawskie w twórczości Szczepańskiego

Szczepańskiego „rozrachunki inteligenckie"

Od „perfidnego Albionu" do „zaplutego karła reakcji"

Nota bibliograficzna

Indeks nazwisk

Summary
Zusammenfassung