Cierpienie i ofiara. W kręgu kategorii kulturowych w prozie rosyjskiej przełomu XIX i XX wieku - JOLANTA GREŃ-KULESZA

Z notatki wydawniczej :

„Cierpienie i ofiara. W kręgu kategorii kulturowych w prozie rosyjskiej przełomu XIX i XX wieku” to, jak pisze w swojej recenzji prof. Danuta Szymonik, „pierwsze w rusycystyce polskiej syntetyczne opracowanie tematu, na materiale, bardzo zróżnicowanej pod względem artystycznym oraz problemowym, twórczości prozaików rosyjskich tego okresu”. Co godne odnotowania, książka została napisana zgodnie z założeniami tzw. „zwrotu kulturowego”, który proponuje nowe spojrzenie na dzieło literackie i uwzględnienie w percepcji literatury jej związków z kontekstami społecznymi i kulturowymi. Czytelnik, biorąc do ręki książkę J. Greń-Kuleszy, odnajdzie w niej informacje na temat kategorii cierpienia i ofiary, sposobu jej funkcjonowania w kulturze i literaturze rosyjskiej na przestrzeni wieków. Swoją uwagę autorka koncentruje na twórczości prozaików rosyjskich, tworzących na przełomie XIX i XX wieku: B. Zajcewa, D. Mierieżkowskiego, A. Riemizowa, L. Andriejewa, A. Czechowa, M. Gorkiego, A. Serafimowicza, A. Kuprina czy I. Bunina.

Efektem dociekań autorki jest interesująca typologia cierpienia i ofiary w literaturze rosyjskiej końca XIX i początku XX wieku. Książka adresowana jest do rusycystów i studentów filologii rosyjskiej oraz wszystkich czytelników, którzy interesują się kulturą i literaturą rosyjską końca XIX i początku XX wieku.

SPIS TREŚCI :

Wstęp

1. Cierpienie i ofiara. Typologia problemu

2. Kategoria cierpienia i ofiary w kulturze rosyjskiej

3. Kategorie cierpienia i ofiary w literaturze rosyjskiej XIX wieku

4. Kulturowy i społeczny kontekst kategorii cierpienia i ofiary na przełomie XIX i XX wieku

Rozdział I

Cierpienie i ofiara jako elementy antropologii prawosławnej w prozie rosyjskiej przełomu XIX i XX wieku

1. Kulturotwórcza rola prawosławia w Rosji

2. Cierpienie jako doświadczenie jedności z Bogiem i światem we wczesnej prozie Borysa Zajcewa

3. Powieść Dmitrija Mierieżkowskiego Antychryst. Piotr i Aleksy. Reinterpretacja biblijnej ofiary Abrahama i Chrystusa

4. Desakralizacja cierpienia i ofiary w powieści Aleksieja Riemizowa Siostry krzyżowe

5. Negacja chrześcijańskiej prawdy o cierpieniu i ofierze w prozie Leonida Andriejewa

Rozdział II

Społeczne uwarunkowania kategorii cierpienia i ofiary w prozie rosyjskiej końca XIX - początku XX wieku

1. Proza odnowionego realizmu - tendencje, problematyka

2. Deterministyczna antropologia ofiary w prozie rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku

3. Społeczny i egzystencjalny rodowód cierpiących bohaterów prozy Antona Czechowa

4. Bohater prozy Maksyma Gorkiego jako ofiara warunków ekonomicznych i środowiska społeczno - etnicznego

5. Człowiek jako ofiara postępu cywilizacyjnego i własnej natury w utworach Aleksandra Kuprina, Aleksandra Serafimowicza i Leonida Andriejewa

6. Rosyjski chłop jako ofiara niemocy i okrucieństwa w utworach Antona Czechowa, Maksyma Gorkiego i Iwana Bunina

Zakończenie

Bibliografia
Indeks nazwisk