Rozrachunki z przeszłością śledztwa i procesy oraz inne następstwa funkcjonowania powojennych obozów na Górnym Śląsku

Z notatki wydawniczej :

Książka wpisuje się w aktualną dyskusję o przestępstwach, winie i karze oraz pamięci

o ofiarach powojennej rzeczywistości na Górnym Śląsku.

Podejmuje bowiem zagadnienie współczesnych implikacji funkcjonowania po II wojnie światowej obozów

odosobnienia utworzonych przez polskie władze dla różnych grup ludności na Górnym Śląsku, w tym Niemców i Ukraińców.

Opisuje przede wszystkim nieznany dotąd szerzej opinii publicznej przebieg śledztw i procesów sądowych

dotyczących przestępstw popełnionych w najbardziej represyjnych obozach pracy

na Górnym Śląsku (Łambinowice, Mysłowice, Świętochłowice – Zgoda, Jaworzno).

Toczyły się one przez wiele lat zarówno w Polsce, jak i RFN.

Pierwsze śledztwo zostało wszczęte już w 1945 r. (Łambinowice), zaś ostatnie umorzone dopiero w latach 2010–2011 (Jaworzno).

Książka ukazuje również rezonans polityczny, społeczny i międzynarodowy prowadzonych śledztw i procesów.

Ważną częścią tej publikacji jest przedstawienie inicjatyw i starań różnych środowisk

na rzecz zachowania pamięci o dramatycznych i tragicznych losach ludzi

uwięzionych w tych obozach oraz formach upamiętnienia ofiar w miejscach, gdzie obozy te były po wojnie zlokalizowane.

Książka jest adresowana nie tylko do grona historyków i osób zajmujących się profesjonalnie

najnowszymi dziejami Polski i Śląska, ale także do szerokiego grona czytelników

chcących poznać różnorakie współczesne następstwa istnienia obozów pracy na Górnym Śląsku

w pierwszych latach powojennych (prawne, polityczne i społeczne).

Szczególnym adresatem tej publikacji są żyjący jeszcze świadkowie tamtych wydarzeń

oraz bliscy ofiar wszystkich powojennych obozów na Śląsku i Polsce.

SPIS TREŚCI :

Wykaz ważniejszych skrótów zastosowanych w pracy

Wstęp

Rozdział I. Krótki przegląd stanu badań, źródeł i literatury przedmiotu

1. Stan badań

2. Źródła i literatura przedmiotu

Rozdział II. Śledztwa i procesy w sprawie przestępstw popełnionych latach 1945-1946

w Obozie Pracy w Łambinowicach

1. Krótki zarys historii obozu

2. Dochodzenie w latach 1945-1947 w sprawie wydarzeń podczas pożaru

w obozie 4 października 1945 r. i ich skutków

3. Śledztwo i proces Paula Lindberga w RFN w 1951 r.

4. Śledztwo w sprawie zabójstw w Obozie Pracy w Łambinowicach

prowadzone w latach 1956-1957

5. Proces przeciwko Czesławowi Gęborskiemu i innym

przed Sądem Wojewódzkim w Opolu (1958-1959)

6. Proces cywilny z powództwa Czesława Gęborskiego przeciwko skarbowi państwa

o odszkodowanie (1960-1961)

7. Śledztwa prokuratury w Hagen (RFN) w latach siedemdziesiątych-dziewięćdziesiątych XX w.

8. Śledztwo w sprawie przestępstw w Obozie Pracy w Łambinowicach

prowadzone przez Prokuraturę Wojewódzką i Prokuraturę Okręgową w Opolu (1998-2000)

9. Proces Czesława Gęborskiego przed Sądem Okręgowym w Opolu w latach 2001-2006

10. Epilog

Rozdział III. Śledztwo w sprawie przestępstw popełnionych w latach 1945-1946

w Obozie Pracy w Mysłowicach

1. Krótki zarys historii obozu

2. Przebieg śledztwa w latach 1996-2007

Rozdział IV. Śledztwa i procesy w sprawie zbrodni popełnionych w 1945 r.

w Obozie Pracy w Świętochłowicach-Zgodzie (1992-2009)

1. Podstawowe fakty z historii obozu

2. Śledztwo i proces Kurta Antoniusa Glombitzy w RFN (1960-1962)

3. Przebieg polskiego śledztwa w sprawie zbrodni popełnionych w 1945 r. w Obozie Pracy

w Świętochłowicach-Zgodzie (1992-2009)

Rozdział V. Śledztwa w sprawie przestępstw popełnionych w latach 1945-1956

w obozach i w więzieniu w Jaworznie

1. Krótki zarys dziejów Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie

2. Rodzaje śledztw

3. Śledztwo w sprawie znęcania się funkcjonariuszy Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie

w latach 1945-1949 nad osadzonymi więźniami i jeńcami wojennymi (1997-2011)

4. Śledztwo w sprawie przestępstw w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie w latach 1947-1949

nad osadzonymi tam obywatelami polskimi narodowości ukraińskiej (1992-2010)

Rozdział VI. Śledztwo w sprawie pozbawienia w latach 1945-1947

wolności mieszkańców Śląska, połączonego ze szczególnym udręczeniem,

w Obozie Pracy (Przymusowej) w Siemianowicach Śląskich (2002-2009)

1. Kilka podstawowych faktów z historii obozu

2. Przebieg i finał śledztwa

Rozdział VII. Najważniejsze rezultaty śledztw i procesów. Uwagi i wnioski

Rozdział VIII. Inne następstwa – ekshumacje, cmentarze i upamiętnienie ofiar

1. Łambinowice

2. Jaworzno

3. Świętochłowice

4. Mysłowice

Zakończenie

Aneks

Źródła i literatura

Indeks nazwisk

Indeks nazw geograficznych i etnicznych

Spis ilustracji

Summary

Zusammenfassung